การเคลื่อนตัวของ เปลือกโลก เกิดจากอะไร

การเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลกเกิดขึ้นจากหลายปัจจัยหลัก ซึ่งส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับพลังงานและกระบวนการภายในโลก ได้แก่:

การพาความร้อนภายในโลก (Mantle Convection)

เนื้อโลกชั้นล่างมีอุณหภูมิสูงเนื่องจากความร้อนที่เกิดจากการสลายตัวของธาตุกัมมันตรังสีและความร้อนตกค้างจากการก่อตัวของโลก พลังงานความร้อนนี้ทำให้เกิดกระแสพาความร้อน (convection currents) ภายในเนื้อโลก ชั้นหินหนืดร้อนลอยขึ้นและเย็นตัวลงเมื่อเข้าใกล้เปลือกโลก ทำให้เกิดการหมุนเวียนของมวลสารและดันให้แผ่นเปลือกโลกเคลื่อนที่ไปในทิศทางต่าง ๆ

การแยกตัวของแผ่นเปลือกโลก (Seafloor Spreading)

ที่บริเวณสันเขากลางมหาสมุทร (Mid-Ocean Ridge) หินหนืดจากชั้นเนื้อโลกถูกดันขึ้นมาสู่พื้นผิวและเย็นตัวลงกลายเป็นเปลือกโลกใหม่ กระบวนการนี้ทำให้แผ่นเปลือกโลกถูกผลักออกจากกัน และทำให้เกิดรอยแยกหรือรอยเลื่อน เช่น การแยกตัวของแผ่นยูเรเชียและแผ่นอเมริกาเหนือ

การมุดตัวของแผ่นเปลือกโลก (Subduction)

เมื่อแผ่นเปลือกโลกสองแผ่นชนกัน แผ่นหนึ่งอาจมุดตัวลงไปใต้แผ่นอีกแผ่นหนึ่งเข้าสู่ชั้นเนื้อโลก กระบวนการนี้มักเกิดขึ้นบริเวณรอยต่อระหว่างแผ่นเปลือกโลกมหาสมุทรและแผ่นเปลือกโลกทวีป เช่น บริเวณวงแหวนไฟ (Ring of Fire) รอบมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งเป็นจุดที่เกิดแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดบ่อยครั้ง

แรงกดดันจากเปลือกโลก (Slab Pull & Ridge Push)

• Slab Pull: เมื่อแผ่นเปลือกโลกมุดตัวลงไป มวลของมันดึงส่วนที่เหลือลงไปตามแรงโน้มถ่วง ทำให้แผ่นเปลือกโลกเคลื่อนที่เร็วขึ้น
• Ridge Push: บริเวณสันเขากลางมหาสมุทร แรงโน้มถ่วงดันแผ่นเปลือกโลกออกจากจุดกำเนิดใหม่ ทำให้เกิดการเคลื่อนที่ออกจากกัน

การเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลกทำให้เกิดปรากฏการณ์ทางธรรมชาติต่างๆที่มีผลกระทบต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม การเคลื่อนที่ของเปลือกโลกทำให้เกิดปรากฏการณ์ทางธรรมชาติต่างๆด้านล่าง ยิ่งเปลือกโลกมีการเคลื่อนที่ที่มากเท่าไหร่ ความเสียหาย และการเกิดปรากฏการณ์ธรรมชาติก็จะรุนแรงมากขึ้นเท่านั้น

แผ่นดินไหว

เกิดขึ้นเมื่อพลังงานสะสมที่บริเวณรอยเลื่อนถูกปล่อยออกมาอย่างฉับพลัน ทำให้พื้นดินสั่นสะเทือน

ภูเขาไฟระเบิด

เกิดขึ้นเมื่อหินหนืดจากภายในโลกถูกดันขึ้นมาสู่พื้นผิว เช่น ภูเขาไฟฟูจิและภูเขาไฟเซนต์เฮเลนส์

การก่อตัวของเทือกเขาและภูมิประเทศใหม่

แรงดันจากการชนกันของแผ่นเปลือกโลกทำให้เกิดเทือกเขาสูง เช่น เทือกเขาแอนดีสและเทือกเขาร็อกกี้

สึนามิ

แผ่นดินไหวใต้มหาสมุทรทำให้เกิดคลื่นยักษ์ที่เคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูง ส่งผลกระทบต่อพื้นที่ชายฝั่ง